Foto: Juultje in het lab met de leden van het onderzoeksteam in Leiden (LUMC)

Organen en weefsels aangetast door Langerhans Cel Histiocytose (LCH) bevatten een groot scala aan cellen van het afweersysteem. Naast de voor de ziekte zo kenmerkende LCH cellen bevatten de laesies ook veel T lymfocyten ofwel T cellen. Deze cellen spelen normaliter een belangrijke rol in het opruimen van binnendringende virussen en bacteriën. Deze kortdurende immuunreactie wordt ook wel een ontstekingsreactie genoemd.

ONDERZOEK 1: In LCH laesies zien we echter ook een type T cel die precies het tegenovergestelde bewerkstelligt: de regulator T cel. Wij denken dat de regulator T cel, mits in voldoende mate aanwezig, verantwoordelijk is voor het uit de hand lopen van de ontstekingsreactie, waardoor deze een chronisch karakter krijgt. Chronische ontstekingsreacties gaan veelal gepaard met veel weefselschade zoals we ook zien in kinderen met LCH.

In het laboratorium bestuderen wij karakteristieke moleculen die de verschillende typen T regulator cellen op hun celmembraan tot expressie brengen. Via deze eiwitten communiceert de regulator T cel met cellen in zijn nabije omgeving. Eén van deze eiwitten, ICOS, heeft onze bijzondere aandacht. Via ICOSL op de LCH cel kan de regulator T cel mogelijk de uitrijping van LCH cellen negatief beïnvloeden, waardoor ze ophopen in de weefsels in plaats van vertrekken naar een regionale lymfeklier.

Interacties via RANK en RANKL, moleculen die wij in het verleden al in LCH weefsels hebben aangetoond, zouden op hun beurt kunnen resulteren in een toename van regulator T cellen. Foutief uitgerijpte dendritische cellen (LCH cellen) en te veel regulator T cellen kunnen het natuurlijk verloop van een ontstekingsreactie ernstig frustreren.

ONDERZOEK 2: Daarnaast proberen we te achterhalen waartegen de laesionale T cellen zijn gericht. We vermoeden dat dit mogelijk geen ziekteverwekker is, maar zeldzame cellen die de LCH patiënt tijdens de zwangerschap van zijn of haar moeder heeft gekregen en die lange tijd na de bevalling in kinderen aanwezig kunnen blijven. Om deze hypothese te bevestigen proberen we op dit moment met een mooie, maar zeer lastige, techniek de aanwezigheid van vrouwelijke cellen in biopten verkregen van jongens met LCH aan te tonen.